تابش پس زمینه‌ی کیهانی یا CMB بازمانده‌ی انفجار بزرگی است که گفته می‌شود طی آن جهان ما به وجود آمد. CMB برای اولین بار در سال ۱۹۶۰ به صورت نویزی رادیویی که به نظر می‌رسید از همه‌ی جهات می‌آید شناسایی شد. این امواج به عنوان یکی از بهترین شواهد برای نظریه‌ی انفجار بزرگ مطرح می‌شوند. تحقیقات اخیر در مورد این امواج توسط پروژه‌ی WMAP با دقت بالا زادگاه آن را مکانی با درجه حرارت منفی ۲۷۰ درجه‌ی سانتیگراد که حرارت زمان زاده شدن جهان است، تایین می‌کند.
